ବରଷକେ ଥରେ ରକ୍ଷା ବନ୍ଧନ ଆଣିଚି ତା’ ସାଥେ କେତେ ଆନନ୍ଦ ॥ ଭଉଣୀ ବାନ୍ଧିବ ଭାଇ ହାତରେ ରାକ୍ଷୀ ନାମେ ରକ୍ଷା କବଚ ଡୋରେ ॥ ବନ୍ଧନ ଭିତରେ ରକ୍ଷା ବନ୍ଧନ ଯୋଡ଼ିଦିଏ ଭାଇ ଭଉଣୀ ମନ ॥ ଥିଲେ ଥାଉ ମନେ ଯେ ଅଭିମାନ ଭଉଣୀ ବନ୍ଧିବ ସ୍ନେହ ବନ୍ଧନ ॥ ଦୁଃଖର ଲୁହରେ ହସରେ ସୁଖି ରାକ୍ଷୀ ରହିଥାଏ ସର୍ବଦା ସାକ୍ଷୀ ॥ ଭାଇ ଭଉଣୀର ପ୍ରେମ ସମ୍ପର୍କ ଅନେକ ଫୁଲର ମଧୁ…
ଓଡ଼ିଶା ଇତିହାସ ଏବଂ ସାହିତ୍ୟକୁ ଅନୁଶୀଳନ କଲେ ଜଣାଯାଏ, ଓଡ଼ିଶା ମାଟି – ଆନ୍ଦୋଳନର ମାଟି, ବିଦ୍ରୋହର ମାଟି, ବିପ୍ଳବର ମାଟି ଓ ବୀରତ୍ୱର ମାଟି । ଅନ୍ୟାୟ ଅତ୍ୟାଚାର ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆଦିବାସୀ ମେଳିଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଇତିହାସର ପୃଷ୍ଠା ସବୁ ଓଡ଼ିଆ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସ୍ଵର ଉତ୍ତୋଳନ ଓ ପ୍ରତିବାଦର ସ୍ୱାକ୍ଷର ବହନ କରେ । କ୍ଷତିକାରକ ସାମାଜିକ ପ୍ରଥା, କୁସଂସ୍କାର ଏବଂ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ ସବୁକୁ ଲୋପ କରିବାପାଇଁ ବହୁ ସମୟରେ ସଂସ୍କାରମୂଳକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆବଶ୍ୟକ…
ସେ କହୁଥିଲା ବାସ୍ନାର କଥା, ଚନ୍ଦନ ଅଗୁରୁ ସହ ମଧୁମାଳତୀର ମଧୁଗାଥା । ଗଭାର ମଲ୍ଲିମାଳ ଆଉ ଅତରମିଶା ପାନର କଥା, ମତୁଆଲା ସେହି ଦେହର ଆଦିମ ବାସ୍ନାର କଥା ॥ ସେ କହୁଥିଲା ବାସ୍ନାର କଥା, ସିଙ୍ଗଡ଼ା ପକୋଡ଼ି ସହ ଅଦା ଗୁଜରାତି ପକା ଚା’ର କଥା । ଭିଜାମାଟିରୁ ଆସୁଥିବା ସେହି ସୁଗନ୍ଧିତ ଫୁଲମିଶା ବାସ୍ନା କଥା, ଭଜା ବାଦାମର ବାସ୍ନା ପରି କ୍ଷୁଧା ନିବାରଣୀ ବାସ୍ନାର କଥା ॥ ସେ କହୁଥିଲା ବାସ୍ନାର କଥା, ଝାଳୁଆ…
ଷାଠିଏ ପଉଠି ଛପନ ଭୋଗ କି ଲାଗିଲାନି ତତେ ମିଠା । ଛେଚା କଚା ଖାଇ ଧାଇଁ ଆସିଛୁ କି ଖାଇବାକୁ ପୋଡ଼ ପିଠା ॥ ଲବଣୀ ଖିଆ ସେ ସୁକୋମଳ ଦେହ ଫୁଲ ବି ଲାଗେ କଣ୍ଟା । କେମିତି ସହୁଛୁ ଟଣା ଭିଡ଼ ଏତେ ଦଉଡ଼ି ବନ୍ଧା ସେନା ପଟା ॥ ଭାବ ସିନ୍ଧୁ ତୁ ଭାବର ସିନ୍ଦୁକ ପ୍ରତି ମାନବ ଜାତିର । ସେଇ ଭାବ ପାଇଁ ପତିତ ଉଦ୍ଧରି କଷ୍ଟ ସହି ଯାଉ ଅପାର ॥…
ସୁନା ଠାକୁର ମୋ ସୁନା ବେଶ ଧରି ହୋଇଅଛି ଉଭା ସତେ… ସୁନା ଠାକୁରର ସୁନାବେଶ ଦେଖି ଝଲସେ ନଜର କେତେ…!! ସୁନା ଗହଣା ତା’ ଅଙ୍ଗଦେଶେ ଲାଗି ଆହୁରି ଝଟକି ଯାଏ… ସୁନା ଠାକୁରର ସୁନାବେଶ ଦେଖି ଲୁହ ରୋକିପାରେ କିଏ…!! ସୁନା ପରି ସେ ତ ଶୁଦ୍ଧ ସୁନାଦିଅଁ ତା’ ପରି କିଏ ସେ ହେବ… ସୁନାବେଶ ଧରି ରଥ ପରେ ଜଗା ସଭିଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେବ…!! ସୁନା ତା’ ମୁକୁଟ ସୁନା ଗଳାହାର…
