କେବେ ମନର କଥା ତ କେବେ ମନର ବ୍ୟଥା ଆଉ କେବେ କିଛି ତଥ୍ୟକୁ ପରିବେଷଣ କରିବାର ଏକ ବିଶେଷ ମାର୍ଗ ହେଉଛି କବିତା, ଯାହାକି ଲେଖକରୁ ହୃଦୟରୁ ସିଧା ପାଠକର ହୃଦୟକୁ ଛୁଏଁ ।
ଦୁଇଗୋଟି ରଜ୍ଜୁରେ ବନ୍ଧା ଜୀବନ ଦୋଳି ସମାହାର ଜନମ ମରଣର, ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଦଶେ ବନ୍ଧା ଯେ ହୋଇଛି ବିଚିତ୍ରତା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏହା ସୃଷ୍ଟିର । ଜୀବନ ଦୋଳିର ଦୁଇପାର୍ଶ୍ଵ ସଜ୍ଜିତ ହୋଇଛି କେବେ ସୁଖ ଏଠି କେବେ ଦୁଃଖ, ସଂସାର ବାରିଧି ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇ ଯେ ଚାଲିଛି ନିନ୍ଦା ପ୍ରଶଂସା ଯେ ଏହାର ଆଭିମୁଖ୍ୟ । ଶୈଶବ ଯୌବନ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ପାବଚେ ଚଢ଼ି ପହଞ୍ଚେ ମନୁଷ୍ୟ ଶୀର୍ଷରେ, ମାନ ଅପମାନ କେବେ ସମ୍ପତ୍ତି ବିପତ୍ତି ସାଥୀ ହୋଇ…
ପରଖିବା ସୀମା ଲଙ୍ଘନର ପରେ ଘୃଣା ଲାଗଇ ତମକୁ, ଶରଣ ରଖିନ ଫୋପାଡ଼ିଲ ଦୂରେ ଭରଷା ଅବା କାହାକୁ । ବରମୁଡ଼ା କୋଣ ଜଳ ଭଉଁରୀରେ ହରାଇ ହୃଦୟ ହାର, ମୋହ ମାୟା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭବ ଶୟଳରେ ବଞ୍ଚିବାର ନାହିଁ ମୋର । ବୃଜିନ ଦୁର୍ନୀତି ଅସତ୍ୟ ବାସରେ ଐରେୟ ସାଜେ ପ୍ରହରୀ, ସତ୍ୟ ପଥ ଧରି କର୍ମ ଆଦରିଲେ ଦୁର୍ଦ୍ଦିନ ମାରଇ ଘେରି । ଭିଦୁର-ବଚନ ଉଚ୍ଚାରିଲେ ମୁଖେ ଚଉବର୍ଗ ଫଳପ୍ରାପ୍ତି, ପେଶଳେ ସୁମିଷ୍ଟ ବଚ…
ଆମ ଘର ଅଟେ ଏକ ମନ୍ଦିର, ବାପା ମାଆ ଆମ ପାଇଁ ଜୀବନ୍ତ ଠାକୁର ॥ ଭାଇ ଭଉଣୀ ଆମେ ଅଟୁ ଦୁଇଜଣ, ବାପା ମାଆଙ୍କର ସବୁବେଳେ ଜିଣିଥାଉ ମନ ॥ ତାଙ୍କ ପାଖରେ କରୁ କେତେ ଅଳି ଅଝଟ, ସେମାନେ କରନ୍ତି ଆମକୁ ସବୁବେଳେ ଆକଟ ॥ ଛୋଟରୁ ବଡ଼ ଆମକୁ ସେ ଗଢ଼ି ତୋଳିଲେ, ସବୁବେଳେ ହାତଧରି ଆମକୁ ଚାଲି ଶିଖାଇଲେ ॥ ତାଙ୍କ ଗାଳି ଆମ ପାଇଁ ଅଟେ ଆଶୀର୍ବାଦ, ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ…
ହେ ବର୍ଷା ! କେତେବେଳେ ତୁମେ ଶାନ୍ତ ନିରବ ଶବ୍ଦରେ ମନର କୋହ ଆଉ କେତେବେଳେ ବଜ୍ର ବତାସରେ ଆଖିର ଲୁହ ॥ ହେ ବର୍ଷା ! ଅବାସ୍ତବକୁ ବାସ୍ତବ କରି ଦେଖେଇଥିଲ କେତେ ସ୍ୱପ୍ନ ତୋଳି ଆଣିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରିଥିଲ ସେ ପରୀ ରାଇଜର ଜହ୍ନ ॥ ହେ ବର୍ଷା ! କେତେ ଚିତ୍ର ପୁଣି ଅନ୍ଧାର ଭିତରେ ପ୍ରତିଛବି କରି ଆଙ୍କୁଥିଲ ଭାବନା ରାଇଜ ରଙ୍ଗ ସବୁ ଆଣି ମନ ଇଲାକାରେ ଢାଳୁଥିଲ ॥…
ସତେକିବା ଏହା ପ୍ରାରବ୍ଧ କଷଣ ଭୂତାଣୁର ଭୟ ! ଆହେ ନାରାୟଣ ଆଶା ପାଲଟିଛି ନିରାଶା ଗଣ୍ଠିଲି କେମିତି ଧରିବୁ ଦୁଇ ହାତ ଖାଲି ॥ ଜୀବ ଧାରଣର ସମସ୍ତ ସୋପାନ ନୀରବରେ ଦେଖେ ଦାରୁଣ ମରଣ ଆଖି ପତା ତଳ ଏରୁଣ୍ଡି ବନ୍ଧରୁ ତତଲା ଲୁହର ନିଆଁ ଉହ୍ମେଇରୁ ॥ ଧୂଆଁ ଧୂଆଁ ଦିଶେ ଜୀବନ କିତାବ ସତେ କିବାସବୁ ଶେଷ ହୋଇଯିବ ପରୀକ୍ଷାର ଦିନ ସରୁନାହିଁ ଜମା ସମୟର ଗତି ସତେକି ବା ଧିମା…
