କେବେ ମନର କଥା ତ କେବେ ମନର ବ୍ୟଥା ଆଉ କେବେ କିଛି ତଥ୍ୟକୁ ପରିବେଷଣ କରିବାର ଏକ ବିଶେଷ ମାର୍ଗ ହେଉଛି କବିତା, ଯାହାକି ଲେଖକରୁ ହୃଦୟରୁ ସିଧା ପାଠକର ହୃଦୟକୁ ଛୁଏଁ ।
ସହରକୁ ଆସିଲା ପରେ ଶିଖିଗଲି କେମିତି ରାଜରାସ୍ତାର କଳା ଆସ୍ତରରେ ଗ୍ରାମ ପଥକୁ କବର ଦିଆଯାଏ ଅଣଓସାରିଆ ଧୂଳି ଧୂସର ରାସ୍ତାକୁ ଭୁଲି ମାର୍ବଲ ଚଟାଣରେ ପାଦ ରଖାଯାଏ । କେମିତି ସୁରମ୍ୟ ପ୍ରାସାଦର ଚିକ୍କଣ ପ୍ରାଚୀରକୁ ବିଦେଶୀ ରଙ୍ଗର ଚିତ୍ରରାଜି ଚମକାଏ । ବୋଉର ଝୁମ୍ପୁଡ଼ି କାନ୍ଥରେ ପିଠଉ ବଟା ଅଙ୍କାବଙ୍କା ଝୋଟି ଚିତା ସବୁ କ୍ଷଣକ ଭିତରେ ଲିଭିଯାଏ । କେମିତି ସାହେବମାନଙ୍କ ନୈଶ୍ୟ ଭୋଜିରେ ଦାମୀ ବ୍ୟଞ୍ଜନକୁ ବିଲାତ ଢଙ୍ଗରେ ଫୋପାଡ଼ନ୍ତି, ବସ୍ତିର…
ନାଁ ତୋ’ର ଉଡ୍ର, କଳିଙ୍ଗ, ଓଡ଼ିଶା ମମତାମୟୀ ତୁ ସେନେହ ଝରା, ମାତାମହୀ ମୋ’ ଭାରତ ହେଲେ ତୁ ମୋ ଜନନୀ ଶୋକ ପାଶୋରା । ମୋ ପୂର୍ବ ପୁରୁଷ ବିସ୍ତାରିଥିଲେ ଗଙ୍ଗାଠାରୁ ଗୋଦାବରୀ ଚୋଡ଼ଗଙ୍ଗ, ନରସିଂହ, ଅଶୋକ ଖାରବେଳ, ଯଯାତି କେଶରୀ । କଳା ସଂସ୍କୃତିର ଜନମ ଭୂଇଁ ତୁ ଖଣ୍ଡଗିରି, କୋଣାର୍କ, ଲିଙ୍ଗରାଜ ପୁରୀ, ରତ୍ନଗିରି, ଧଉଳି ପାହାଡ଼ କଳା ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଶେଯ । କାଳର କରାଳ ଗତିରେ ଆମେ ହେଲୁ ଯେବେ…
ବୋଉ ମୁଁ ଆଜି ଖୋଜେ ତୋ’ ସେହ୍ନ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଭରା ମମତା ନରମ କୋଳର ଉଷ୍ମତା ସେଇ ମତୁଆଲା ହସର ମଧୁରତା ତୋ’ ପଣତ କାନିର ଶୀତଳତା……..(୧) ବୋଉ ମୁଁ ଆଜିବି ଦେଖେ ସତ ମିଛ ଦୁନିଆକୁ ହସ ଖୁସି ସଂସାରକୁ ତୋ’ ଆଶୀର୍ବାଦ ଥିଲେ ସବୁବେଳେ ଚାଲିବି ଅନେକ ଦୂରକୁ ……(୨) ବୋଉ ସକାଳ ହେଲେ ମୁଁ ତୋ’ କଥା ଭାବେ ତୋ’ ହାତ ତିଆରି ଚୁନାକୁ ଦେଖିଲେ ତୋ’ ଛବି ଝଲସି ଉଠେ ତୋ’…
ପିଲାଦିନୁ ସ୍ୱପ୍ନ ଥିଲା ବଡ଼ ହୋଇ ଚାକିରି କରିବି, ପରିଣତ ବୟସରେ ବାପାଙ୍କ କାନ୍ଧରୁ ଭାର ନେବି, ପୁଳା ପୁଳା ଟଙ୍କା ଖରଚ କରି ମୁଁ ପାଠ ଯେ ପଢ଼ିଲି, ଆଜି ଚାକିରିଟେ ନପାଇ ଶିକ୍ଷିତ ବେକାରୀ ସାଜିଲି । ବାପା ଦେଲେ ଅର୍ଥ ଯାହାକୁ ସଞ୍ଚିଥିଲେ ଜୀବନସାରା, ଏପଟେ ରାତି ହେଲେ ଚାଳ ପଟେ ଦିଶଇ ତାରା, ଟଙ୍କା ଅଭାବରୁ ହୋଇପାରୁନି ବୁଢ଼ୀ ମା’ର ଚିକିତ୍ସା, ଭଉଣୀ ତା’ ବିବାହ ପାଇଁ ମନେ ବାନ୍ଧିଛି କେତେ…
ତୁମେ କୁହ, ମୁଁ କାଳେ ବର୍ଷା ! ମୋର କୌଣସି ଠିକଣା ନାହିଁ । ଏଇ ଆସେ ଆଉ ଚାଲିଯାଏ । ଦିନ ହଉ କି ରାତି, ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ହଉ କି ଅମାବାସ୍ୟା । ସନ୍ଧ୍ୟା ହଉ କି ଅପରାହ୍ନ, ବୈଶାଖ ହଉ କି ଫାଲଗୁନ । ମୁଁ ଅଚାନକ ବର୍ଷିଯାଏ । ହେଲେ ତୁମେ କ’ଣ ବୁଝିବ? ମୁଁ ଯଦି ଆଷାଢ଼ରେ ସରିଯାଏ, ଆଉ ଶ୍ରାବଣରେ ମରିଯାଏ ! ତେବେ ବସନ୍ତରେ ତୁମ କାନ୍ଧ ଓଦା…
